IJsland 4x4

IJsland is grotendeels erg ruig en ongeschikt voor een normale personenauto of camper. Alleen de ringweg is voor het grootste deel voorzien van perfect asfalt en voor personenauto's en campers geen enkel probleem.

Maar ook op de ringweg zijn er nog enkele stukken die wel verhard maar niet geasfalteerd zijn. Er ligt dan een soort fijn grind waarop je makkelijk kunt rijden met 80km/h. Dat zijn maar enkele stukken (situatie 2003) . Wij kwamen wat oudere mensen tegen in een wat grotere camper die daar toch wel moeite mee hadden. Maar uiteindelijke zagen we ze toch terug bij de boot dus blijkbaar was het zelfs voor die camper geen probleem.

Eigenlijk zijn alle wegen behalve de ringweg wegen die in meer of mindere mate erg geschikt zijn voor terreinwagens.

Zonder nu te specialistisch te worden kun je toch wel zeggen dat er in ieder geval in IJsland heel wat Toyota 4x4 Landcruisers rondrijden. In de kleinste dorpjes waar de 200-ste inwoner nog geboren moet worden heb je bij de plaatselijke super altijd wel 5 grote landcruisers staan naast 5 'normale' wagens.

Wij hadden zelf heel wat problemen met de wegligging van onze 3-deurs Toyota. Door de korte wielbasis is dat een wagen die daar niet zo goed spoort, letterlijk. In IJsland worden dan ook geen 3-deurs Toyota's verkocht, enkel de 5-deurs. Door de langere wielbasis een betere wegligging.

Bovendien past de Toyota importeur standaard de rubberen stoppers aan die de achteras tegenhoudt als die te dicht bij de carrosserie komt. Die rubberen stoppers zitten bij een standaard landcruiser circa 3 cm. van de as af. De Toyota importeur op IJsland zaagt de helft van de 6 cm. lange dempers/stoppers eraf zodat de veerweg van de achteras wat groter wordt.

Wij hadden dat uiteraard niet gedaan, het is in Nederland zeker geen standaard, en hadden dan ook regelmatig problemen met een bonkende achteras die hardhandig door de stoppers werd tegengehouden bij een te grote uitslag.

Blijkbaar is de Toyota Landcruiser robuust genoeg voor IJsland. Zelfs de luxe modellen zie je veel. Daarentegen zie je ook veel aangepaste Toyota's Gespecialiseerde firma's passen de Toyota's compleet aan. (o.a grotere wielmaat, andere vering etc.) Je ziet ze tamelijk vaak. Het zijn dan monsterlijk grote auto's geworden waarbij onze 3 deurs landcruiser wel een liliputter leek als die ernaast stond.

Een terreinauto heeft in IJsland in ieder geval echte terreinbanden nodig. 50terein/50weg is prima. De banden die Toyota standaard op zijn Landcruiser gooit en die de meeste wat luxere suv's hebben zijn eigenlijk veel te veel afgestemd voor asfalt. Je hebt dan erg weinig grip in een zanderige rivierbedding of op een weg met veel lava zand.

Een voorbeeld van een bekende goede band is de BfGoodrich All terrain Ta/Ko. Dat is dan de 50 terrein/50asfalt. Het is maar een voorbeeld maar het is de band die standaard op de Hummer zit. De band doet zijn werk goed in niet al te moeilijk terrein. Op het asfalt is de band nog redelijk stil en dat is toch ook wel prettig.

Veel Nederlanders die we op de boot tegenkwamen waren met hun Landrover gekomen.

Bij de verhuurbedrijven worden toch ook wel de Suzuki Jimmy's verhuurd. we kwamen een Duitser tegen die daar heel behoorlijk een eind mee het land in was gekomen. Of die ooit teruggekomen is met zijn Suzuki weet ik niet.

De wegen.

Wasbord

Veel binnenlandse wegen bezitten een heerlijke wasbord strctuur. Hier in Nederland volkomen onbekend. Het is een complete ramp voor je wegligging en vering. Waarschijnlijk door windwerking krijgt de weg een structuur zoals de vloedlijn bij een zandstrand. Over de hele breedte van de weg is de weg precies een wasbord, of een soort verstilde golven. De toppen liggen 20-40 cm uit elkaar en de hoogte van de golven/ribbels is niet meer dan 5cm. Toch is de uitwerking op auto en wegligging rampzalig, tenminste als je niet de juiste vering (veerkarakteristiek) hebt.

De ribbels volgen elkaar zo snel op dat het voor een standaard veersyteem bijna onmogelijk is de ribbels te volgen. Gevolg is dat de auto hobbel de bobbel over de weg rijdt. Met een te 'langzame' vering kun je op dat soort wegen 2 dingen doen. Of je gaat heel langzaam, dus 20-30km/h. Dat was de taktiek van mijn vriendin. Hoewel ik volhield dat we zo in nog geen twee dagen ook maar ergens kwamen hield ze vol dat het wel heel veilig was. Mijn taktiek was veel gevaarlijker, maar spannend. gewoon 80km/h rijden. De auto gaat dan planeren over de toppen van de 'golven' en met een mooi zoemend geluid gaat de eerst nog bonkerige auto heel mooi rijden.

Het enige nadeel bleek in de eerste bocht, je hebt op die manier wel erg weinig wegkontakt, enkel de toppen raak je. Heel spannend maar niet doen op bochtige wegen....

Kiezel

Gelukkig zijn de 2 grote doorgaande wegen veel beter. Ze zijn voorzien van grove stenen, kiezels. Dat is goed rijden en levert weinig problemen op. zie foto.

Lavazand

Rijdende naar de Askja vulkaan kom je door grote zandgebieden,althans, lavazand. Het is extreem fijnkorrelig spul dat werkelijk overal in gaat zitten. In dat zeer vulkanisch gebied rond de Askja krater liggen er soms halve meter dikke lagen van dat spul op de weg. Op dat moment ga je je terreinbanden meer waarderen.

Pech

In IJsland heb je snel een lekke band, tenminste als je echt een beetje van 4x4 houdt. Een doorkruising van lavavelden levert prachtige vergezichten maar het zijn meestal ook zeer smalle 'paden/wegen' met verrardelijk scherpe lava stenen waar je doorheen moet manouvreren. Een band is dan aan de zijkant snel lek gestoken. Het is dus raadzaam tenminste 2 reserve banden mee te nemen. Die moeten dan wel van het zelfde type zijn als de rest en geen goedkope 'ik kom tenminste thuis' band. Tenslotte kun je midden in IJsland echt niet rustig op een gladde band gaan rijden. Nadat je de band hebt verwisseld is de weg precies even slecht als daarvoor. De ANWB kennen ze niet, je mobieltje werkt niet in het binnenland en vaak komt er ook uren niemand langs die je zou kunnen helpen. Zorg dus dat je je zelf kunt redden.

Buiten de wegen

Het is ten strengste verboden buiten de wegen te komen. Men schijnt hier streng op te controleren (vliegtuigjes) De begroeiing is erg teer en een paar bandensporen blijven10 jaar zichtbaar.

Resumerend

Je hebt een auto met lange wielbasis nodig die een snelle veerkarakteristiek heeft en voldoende uitslagmogelijkheid van de achteras.

4x4 wegennet

In IJsland kun je in de boekhandel van Egilstadir, 30minuten rijden van de plaats waar je met de boot aankomt (Seydisfjordur) een boek kopen met alle 4x4 wegen compleet met GPS coordinaten. Dat boek is helaas in het IJslands maar misschien toch wel nuttig omdat er werkelijk erg veel binnenlandse wegen zijn. Dwars door uitgestorven lavalandschap zijn zeer smalle routes die zeer veel stuurmanskunst vergen en waarvan je van tevoren moeilijk kunt zeggen waar je uitkomt. Het is natuurlijk erg vervelend als je zo'n weg uren lang volgt om dan bij een te diepe rivier- oversteek uit te komen.

Zoals gezegd zijn er erg veel wegen door het binnenland. Het rijden is heel spectaculair. De weg naar de Laki-krater in het zuiden is maar 50 km. Het is een rampzalige weg vol met grote kuilen en heerlijke stijgingpercentages waarbij de hellingsmeter eindelijk eens de uiterste stand mag aangeven... soms is het een soort achtbaan ervaring. Stijl omhoog in de tweede versnelling met 1200 toeren en dan weer voorzichtig om laag.

Doorwadingen

Overal kruisen rivieren de wegen. Dat is voor menigeen een groot probleem. Als je het nog nooit gedaan hebt is het inderdaad nogal gevaarlijk en volgens mij wordt er ook veel te makkelijk over gedacht. Er kan heel wat misgaan en als je eenmaal midden in de rivier vastzit heb je een tamelijk groot probleem.

Tips:

-bij de rivier even stoppen, dan kan de motor ook een beetje afkoelen.

- de auto uit en met laarzen aan en een stok even kijken wat de diepte is. Kijk ook even of er geen grote stenen toevallig net op je pad liggen waar je onder water tegenaan botst.

- oppassen voor de diepe sporen die de grote bussen maken met hun gigantische banden. Die sporen zijn vaak erg diep.

-auto in zijn lock positie zetten

- soms wel/soms niet de low gearing gebruiken. Geeft wel extra kracht maar ook het gevaar van doorslippen.

- als alles goed lijkt een rustig aanloopje nemen en in zijn 1 rustig door het water rijden.

Eigenlijk heel simpel. Toch is de praktijk iets anders. In IJsland heb je in het ossten,van zuid naar noord (of andersom) de Sprengisandurroute. Goed te doen maar halverwege passeer je een brede gletsjer rivier. Dat is nog even uitkijken want eigenlijk zijn het een aantal stromen met zandbanken. Dus je gaat van zandbank naar zandbank. Het is natuurlijk wel te hopen in zo'n geval dat het zand voldoende stevig is.

Het water ervan is trouwens erg! koud. Mijn vriendin was zo moedig de diepte van deze doorwading te bekijken, op haar mooie maar open Teva sandaaltjes. Na 3 minuten waren haar benen zo koud geworden dat het werkelijk ging steken van de kou. Pas na 20 minuten warme lucht van de verwarming werd ze weer wat vrolijker.

Kaarten

Wij hebben in de auto erg veel plezier gehad van de 'road atlas' 'kortabok' kaarten 1:300:000 van heel IJsland. circa 60 kaarten in boekvorm en van bijna alle plaatsen een plattegrond, speciaalkaartjes met alle benzinestations /campings/ zwembaden/ musea/ golfvelden/ radio frequenties.

De informatie klopte meestal erg goed. De kaarten geven behoorlijk kleine binnenwegen nog goed weer.

http://www.lmi.is/landsurvey.nsf/form/verslun.html

Natuurlijk niet voldoende als je serieus 4x4 werk gaat doen.

Telefoon.

In IJsland werkt je GSM prima. Helaas enkel in gebieden waar mensen wonen. In de praktijk dus totaal geen ontvangst in de binnenlanden. Dat begint dus al 10-20 km vanaf de ringweg. Dat is voor degene die van de geijkte grotere binnenwegen afwijkt een groot probleem. Je zult dan je maatregelen moeten nemen om bij pech toch iemand te kunnen bereiken. Mogelijkheden zijn:

- neem een 27 mhz zender mee en plaats een grote antenne op het dak. Deze zenders zijn niet duur en je haalt toch nog wel een bereik van 10-30km. mits je natuurlijk net niet tussen een paar bergen in zit. Je bent dan natuurlijk wel afhankelijk van die enkeling die net in de buurt is en ook nog luistert.

- koop of huur een satelliet telefoon. b.v Irridium systeem. Sinds het failisement enige jaren geleden zijn de prijzen per telefoontik veel lager geworden en kun je voor een redelijk bedrag overal ter wereld kontakt leggen.

De telefoon is wel een hoge eenmalige uitgave, circa 2000 euro. Met een soort prepaid kaartjes kun je direct aan de slag. Radio Correct in rottersam is dealer van dit systeem.

Dit ontbreken van een goede eenvoudige telefoonmogelijkheid is wel een probleem. Pech in IJsland is meestal meteen tamelijk ernstig en dan is het zomaar 50 km lopen naar iets dat naar beschaving ruikt. Je moet dan al precies weten waar je naartoe moet. Dat is dus zomaar 1-2 dagen lopen en dan heb je een goed GPS bij je en weet je exact waar je heen moet (gps coordinaten) Niet zo eenvoudig en kan een erg vervelende situatie worden. (eten?). Kom je in zo een situatie dan ben je waarschijnlijk erg blij met je satelliettelefoon.

Hier kun je de telefoon huren, of bij Bever

Er schijnt in IJsland ook nog een oud analoog telefoonnetwerk operationeel te zijn. Het voordeel daarvan is het grotere bereik, immers al is de ontvangst stevig gestoord en zwaar in de ruis met een analoge ontvanger hoor je dan nog wel wat als je goed luistert. Wellicht zijn die 'oude' telefoons in IJsland te koop.

Prijzen.

Ijsland is duur. punt.

Alles is gewoon 2-3 maal zo duur als in Nederland (niveau 2003) Al eet je eenvoudig (macaroni, brood, kaas etc.) dan nog ben je veelal voor je gevoel erg veel geld kwijt. Onderstaande boodschappen kostten in 2003 circa 50-60 euro.

Benzine/diesel.

Niet zo bekend is de dieseltax. als je IJsland binnenkomt moet je direct circa 30 euro per week betalen, ongeacht het aantal kilometers. Dit omdat de toeristen anders teveel profiteren van de goedkope diesel.... nu is de diesel inderdaad wat goedkoper dan bij ons maar het verschil was dusdanig dat je al gauw 1500 km moet rijden per week om je 30 euro eruit te halen. Per saldo kun je dus ook stellen dat de diesel dus ongeveer even duur is als in Nederland, als je de tax verrekend.

Je rijdt trouwens natuurlijk een stuk onzuiniger op de binnenwegen, lage versnellingen, veel afremmen etc. 4x4 rijden in IJsland kost gewoon geld.